Huwelijks van Paul Weil en Marguerite Lanzenberg in 1900 (Collectie JMB)
In België zijn kerk en staat wettelijk gescheiden met als gevolg dat geboorte-, huwelijks- en overlijdensakten geen godsdienst vermelden. Joods genealogisch onderzoek in België sedert 1830 verschilt niet met soortgelijk onderzoek van de rest van de bevolking. Het zijn enkel specifieke joodse bronnen die in staat zijn suplementaire joodse genealogische gegevens te verstrekken.
De website van het Rijksarchief (https://search.arch.be/nl) verstrekt duidelijke informatie over de werking van het archiefsysteem in België.
België heeft vier verschillende bronnen om genealogisch onderzoek te verrichten : Rijksarchieven, Provinciale Archieven, Gemeentelijke Archieven en registers van de burgerlijke stand.
Geboorten, huwelijken en overlijdens van 1811 tot en met 1920 kunnen geraadpleegd worden op microfilm in de diverse Rijksarchieven.
Elk van de negen privincies heeft een publieke leeszaal in het gebouw van de desbetreffende provinciale Rijksarchieven. De archiefdiensten zijn gedurende de week normaliter open van 8H30 tot en met 12H en van 13H tot en met 16H30. Documenten van de burgerlijke stand werden door de Mormonen (Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen) op microfilm gezet en kunnen besteld worden via hun familiale geschiedeniscentra wereldwijd. De originele documenten worden bewaard in de gemeenten waar inzage geval bij geval wordt beoordeeld. In het algemeen moet ook rekening gehouden worden met de fysieke toestand van de documenten zelf. In sommige gevallen worden de originele bestanden op microfilm gezet en zijn aldus eventueel beschikbaar, maar in andere gevallen kan het voorkomen dat ze om bepaalde redenen niet publiek toegankelijk zijn.
Dossiers minder dan honderd jaar oud worden bewaard door de diensten van de burgerlijke stand van de gemeenten. Deze dossiers omvatten geboorte-, huwelijk- en overlijdensregisters van iedereen die in België woonachtig is, hetzij van Belgische nationaliteit, hetzij vreemdeling woonachtig in België.
Zelfs In het geval een Belgische jood op een begraafplaats in Nederland wordt begraven, zal toch een overlijdensakte geregistreerd worden in zijn woonplaats. Elk overlijden moet door een geneesheer vastgesteld worden die de doodsoorzaak bevestigt, maar men moet wel opmerken dat overlijdensakten niet de plaats vermelden waar de overledene begraven of gecremeerd is. Als een persoon ergens anders is overleden dan in zijn gebruikelijke woonplaats, dan wordt de overlijdensakte overgedragen naar zijn woonplaats.
Om de begraafplaats van joodse ingezetenen te vinden, zal men zich moeten wenden tot de lokale joodse gemeenschap waar de overledene woonachtig was.
In Antwerpen bestaat nog een andere partikuliere joodse begrafenisonderneming, namelijk de Frechie Stichting die voornamelijke overleden Hollandse joden, in Antwerpen woonachtig, naar hun laatste rustplaats brengt.
De federale wet aangaande de bescherming van persoonsgegegevens verbiedt onderzoek te verrichten in bestanden die minder dan honderd jaar oud zijn. Er zijn twee uitzonderingen : ten eerste wanneer een persoon inzage wenst te verkrijgen tot zijn eigen persoonlijke gegevens voor ondermeer om zijn eigen afstamming te kunnen bewijzen en ten tweede voor elke andere al dan niet specifiek juridische reden. In dit geval kan men een aanvraag indienen bij de bevoegde desbetreffende Rechtbank van Eerste Aanleg met rechtsbevoegdheid over een bepaald rechtsgebied om inzage te verlenen voor bepaalde dossiers. Kosten en uitgaven voor administratieve procedures zijn ten laste van de aanvrager.
